Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Myślenicach

Piecza zastępcza jako forma pomocy rodzinie uregulowana jest na mocy ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Piecza zastępcza jest sprawowana w przypadku niemożności zapewnienia opieki i wychowania przez rodziców. Umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu. Założeniem pieczy zastępczej jest jej tymczasowość. Dziecko powinno przebywać w niej do momentu ustabilizowania sytuacji życiowej jego rodziny biologicznej.

Ograniczenie władzy rodzicielskiej poprzez umieszczenie dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej skutkuje przeniesieniem na opiekunów zastępczych tylko bieżącej pieczy tj. codziennej opieki i wychowania nad dzieckiem, natomiast reprezentowanie ustawowe, czyli podejmowanie względem dziecka wszystkich istotnych decyzji życiowych nadal należy do rodziców naturalnych, o ile sąd rodzinny nie zadecyduje inaczej.

Formy rodzinnej pieczy zastępczej:

1. Rodzina zastępcza spokrewniona – tworzą ją wyłącznie dziadkowie i rodzeństwo dziecka.
2. Rodzina zastępcza niezawodowa – tworzą ją osoby obce, niespokrewnione z dzieckiem oraz dalsi krewni dziecka np. wujostwo, kuzynostwo itp.
3. Rodzina zastępcza zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna.
• rodzina pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego – sprawuje opiekę nad dzieckiem do unormowania jego sytuacji nie dłużej jednak niż przez okres 4 miesięcy. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony do 8 miesięcy lub do zakończenia postępowania sądowego o powrót dziecka do rodziny, przysposobienie lub umieszczenie w rodzinnej pieczy zastępczej.
• rodzina specjalistyczna - opiekuje się dziećmi legitymującymi się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawność, dziećmi umieszczonymi na podstawie ustawy z dnia 09 czerwca 2022r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, małoletnimi matkami z dziećmi.

W rodzinie zastępczej niezawodowej i zawodowej w tym samym czasie może przebywać nie więcej niż 3 dzieci, osób, które osiągnęły pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej oraz osób opuszczających rodzinną pieczę zastępcza jako niepełnoletnie. W razie konieczności umieszczenia w rodzinie zastępczej rodzeństwa, za zgodą rodziny zastępczej oraz po uzyskaniu pozytywnej opinii koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, jest dopuszczalne umieszczenie w tym samym czasie większej ilości dzieci.

4. Rodzinny dom dziecka – tworzą ją osoby niespokrewnione z dzieckiem sprawujące opiekę nad większą liczbą dzieci. W tym samym czasie w rodzinnym domu dziecka może przebywać łącznie nie więcej niż 8 dzieci, osób, które osiągnęły pełnoletniość przebywając w pieczy zastępczej oraz osób opuszczających rodzinną pieczę zastępczą jako niepełnoletnie, za wyjątkiem potrzeby umieszczenia rodzeństwa.
6. Rodziny pomocowe - w przypadku czasowego niesprawowania opieki nad dzieckiem przez rodzinę zastępczą lub prowadzącego rodzinny dom dziecka piecza zastępcza może zostać powierzona rodzinie pomocowej np. w związku z wypoczynkiem, udziałem w szkoleniu, pobytem w szpitalu bądź innymi nieprzewidzianymi trudnościami lub zdarzeniami losowymi. Podstawą umieszczenia dziecka w rodzinie pomocowej jest umowa zawarta pomiędzy starostą a rodziną pomocową.

Rodzina zastępcza oraz rodzinny dom dziecka w wypełnianiu swoich funkcji kierują się dobrem przyjętego dziecka i poszanowaniem praw, a także zapewniają dziecku całodobową opiekę i wychowanie, w szczególności:

1. traktują dziecko w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobowej,
2. zapewniają dostęp do przysługujących świadczeń zdrowotnych,
3. zapewniają kształcenie, wyrównywanie braków rozwojowych i szkolnych,
4. zapewniają rozwój uzdolnień i zainteresowań,
5. zaspokajają jego potrzeby emocjonalne, bytowe, rozwojowe, społeczne oraz religijne,
6. zapewniają ochronę przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w życie prywatne dziecka,
7. umożliwiają kontakty z rodzicami i innymi osobami bliskimi, chyba, że Sąd postanowi inaczej.

Objęcie dziecka jedną z form pieczy zastępczej następuje na okres nie dłuższy niż do osiągnięcia pełnoletności. Osoba, która osiągnęła pełnoletność przebywając w pieczy zastępczej, może pozostać w dotychczasowej rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, za zgodą odpowiednio rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia jeżeli uczy się: w szkole, w uczelni, u pracodawcy w celu przygotowania zawodowego, na kursach, jeśli ich ukończenie jest zgodne z indywidualnym programem usamodzielnienia lub legitymuje się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowany stopniu niepełnosprawności.

Świadczenia obligatoryjne przysługujące rodzinie zastępczej:
Rodzinie zastępczej na każde umieszczone dziecko, przysługuje świadczenie na pokrycie kosztów jego utrzymania, nie niższe niż kwota:

• 1 002 zł miesięcznie - w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej spokrewnionej;
• 1 517 miesięcznie - w przypadku dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej zawodowej, rodzinie zastępczej niezawodowej, rodzinnym domu dziecka;
• 306 zł miesięcznie - dodatek na dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania tego dziecka, umieszczonego w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka

Świadczenia fakultatywne przysługujące rodzinie zastępczej:
Wśród świadczeń dla rodzin zastępczych, które przyznawane są na wniosek, wyróżnić można:

• dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka;
• świadczenie na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka - jednorazowo;
• świadczenie na pokrycie kosztów związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki - jednorazowo lub okresowo;
• środki finansowe dla rodziny zastępczej niezawodowej i zawodowej na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnym;
• świadczenie dla rodziny zastępczej zawodowej na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego- przyznawane raz do roku.

Świadczenia fakultatywne wymagają pozytywnej opinii organizatora rodzinnej pieczy zastępczej lub koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej.

Decyzję przyznającą świadczenia zmienia się lub uchyla, jeżeli rodzina zastępcza marnotrawi przyznane świadczenia. Rodziny zastępcze zobowiązane są do uczestnictwa w szkoleniach zorganizowanych przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie.

Za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości przyznanych świadczeń oraz dodatków.